Yazar: Robert J. Mackenzie
Yayınevi: Yakamoz

Nasıl bir ebeveyn olmak istersiniz?

Çocuklara Sınır Koyma neyin doğru neyin yanlış olduğunu ayırt etmesini sağlayacak teknikleri içeren, çocukların Piaget’in gelişim teorisi üzerinden bulunduğu dönemi temel alarak hazırlanmış teknikleriyle önümüzde basit bir şekilde uygulayıp etkili sonuçlar alabileceğimiz bir kitap. Dili çok sade ve içeriği oldukça açıklayıcıdır. Söylediğini genellemeye çalışırsak şöyle söylenebilir: Çocukların bir şeyin yanlış olduğunu öğrenmesi için net bir şekilde söylenen mesaj, seçeneklendirilmiş davranışlar ve somut psikolojik olarak zarar vermeyen öğretici deneyimlere ihtiyacı var. Yanlış yapılan davranıştan sonra sık uygulanan bir somut mantıklı deneyim uygulaması çocukların karar verme, sorumluluk alma, öz kontrol denetim ve saygı kazanmasını sağlıyor. Piaget’in dediğine göre çocuklar 2-12 yaş arasında (yanlış hatırlamış olabilirim 2-7 de olabilir; galiba soyut düşünceye geçme yaş aralığı 7-12 idi ondan karıştırdım) somut olguları ve varlıkları daha kolay öğrenirler. İşin içine giren başka bir dinamik ise her çocuk aynı değildir. Etrafındaki yetişkinleri mutlu etmeye çalışan çocuk bu kitaba göre uysal bir çocuk olarak tanınıyor, bu çocukların ortak özellikleri sadece bir şey söylendiği zaman siz söylediğinizde yapıyor olması ve istediğinin yapılmama durumuna sert, ebeveynler adına yıpratıcı tepkiler vermemesi. Ele alınan bir diğer çocuk türü ise inatçı çocuklar olarak tanımlanıyorlar. Bu çocuklar ise sadece söylemenin yeterli olamadığı emprik (deneysel) olarak sınırın nerede olduğunu somut bir şekilde görmek isteyen çocuklardır ve istemediği bir şey yapıldığında ( alışveriş merkezinde bir şeyin alınmaması, parkta oynarken başka birinin oyuncağını alıp bırakmak istememesi vb. bir sürü olgu da) sert ve baş edilmesi zor olarak tanımlanan (ağlama, sert çığlıklar atma)tepkiler veren çocuklar olarak tanımlanabilir. Neyse ki bu dinamik bu kitaptaki uygulamalar ve teknikler için çok da önemli değil çünkü teknikler ikisine de oldukça uyumlu. Çocuklar alması gereken mesajları ve sınırları ebeveynleri tarafından net bir şekilde alırlar. Bunlar bir davranışın sürdürülmesinin doğru olmadığını söyleyen ve olgusal olarak “Ya parkta oynarken arkadaşına vurmadan oynarsın ya da bugün sonuna kadar parkta oynamazsın( yaşına göre yarını da ekleyebilirsiniz önemli olan kısmı çok uzun olmaması, hatırlanması gereken şey biz o duruma özgü nasıl davranması gerektiğini öğretiyoruz yani somut olarak tekrar tekrar deneyimlemesi gerekiyor ki öğrenebilsin)” gibi seçeneklerle sınırlayan ve çocuğun yanlış davranışının ilişki içinde olduğu nesneye (başka bir çocuk, oyuncak, ortam, sorumluluk) yönelik mantıklı ve basit sonuçların uygulanarak hangi davranış doğru hangisi yanlış, yanlış yaparsam ne olur sorularına çok pratik bir şekilde cevap verir en güzel yanlarından biri de açıklamalar ve cezalar kullanılmaz. Sınırlar yanlış davranışı elbette öğretir bunun olması ya da kalıcı biçimde öğrenilmesi çocuktan çocuğa değişir. Kitabın içinde mantıklı sonuçlar, mola yöntemi(çocuğun yaşına ve davranışına göre dakika verilir), rol model olma (çocukların içinde bulunduğu durumda nasıl doğru davranması gerektiğini bilmediği durumlarda gene uygulatarak öğreten pratik bir teknik), doğal sonuçlar, sınırlı seçenekler gibi etkili ve pratik çocuğun kendisine değil yaptığı davranışa yapılan teknikler bulunmaktadır ve ebeveynlerin “Ben ne yapacağım?” diye sordukları, kendilerini yetersiz hissettikleri, engellenmiş hissettikleri deneyimlere ilişkin örnekler de barındırmaktadır.